สัตวบาล

BRAND'S BRAIN CAMP

สัตวบาล

ผู้เชี่ยวชาญด้านการเลี้ยงสัตว์เพื่อใช้ในการอุปโภคและบริโภค

farm_animals_pana_0f95095044
0:00 / 0:00
สัตวบาล
  • ผลิตสัตว์เศรษฐกิจ เช่น สุกร ไก่  โคเนื้อ โคนม แพะ และสัตว์เลี้ยงเพื่อวัตถุประสงค์อื่นๆ เช่น ม้า โดยกระบวนการต่างๆ เช่น การผสมพันธ์ุสัตว์ ผสมเทียม การคัดเลือกพันธุ์สัตว์ การทำคลอด
  • ดูแลสัตว์ให้มีความเป็นอยู่ที่ดี ด้วยการให้อาหาร และอาหารเสริม
  • ป้องกันและสังเกตโรคหรืออาการเจ็บป่วยไม่สบายที่เกิดขึ้นกับสัตว์ เช่น ฉีดวัคซีน, ให้ยาบำรุง, ติดต่อสัตวแพทย์ 
  • จัดการฟาร์มและพื้นที่เลี้ยงสัตว์เพื่อให้เหมาะสมต่อการเติบโตของสัตว์ เช่น ความสะอาด, ดูแลระบบน้ำไฟ, อุณหภูมิ เป็นต้น
  • สำรวจเก็บตัวอย่าง เก็บรวบรวมและตรวจสอบข้อมูลปศุสัตว์และข้อมูลที่เกี่ยวข้อง เพื่อการวางแผนด้านการปศุสัตว์
  • ควบคุมดูแลผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการเลี้ยงสัตว์ให้มีคุณภาพเป็นไปตามความต้องการของผู้บริโภค มีคุณภาพ ปราศจากการปนเปื้อนของเชื้อโรค และมีคุณค่าทางเศรษฐกิจ เช่น เนื้อสัตว์ ไข่ไก่ นม หนังสัตว์

การทำงานของสัตวบาลแตกต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ของสัตว์ และขนาดของปศุสัตว์ 

แต่โดยส่วนใหญ่มักมีขั้นตอนการทำงาน ดังนี้

  1. เก็บผลผลิตจากสัตว์ เช่น น้ำนม ไข่ไก่ ขนสัตว์ เป็นต้น
  2. ตรวจสุขภาพและสังเกตลักษณะทั่วไปของสัตว์ เช่น รูปร่าง สภาพขน ตา จมูก ปาก ตรวจวัดอุณหภูมิร่างกาย ชีพจร การหายใจ ให้วัคซีน ฯลฯ 
  3. ทำความสะอาดที่อยู่อาศัยของสัตว์ เช่น กรง เล้า คอก
  4. จัดเตรียมและให้อาหารสัตว์ให้ถูกต้องตามหลักโภชนาการ
  5. ดูแลการผสมพันธุ์ของสัตว์ 
  6. เก็บข้อมูลสำคัญของสัตว์เพื่อนำไปวิเคราะห์ เช่น ปริมาณการกินอาหาร สีของอึ 
  7. รายงานข้อมูล ผลการวิเคราะห์แก่ผู้ที่เกี่ยวข้อง เช่น สัตวแพทย์  เจ้าของฟาร์ม
  1. สัตวแพทย์
  2. เจ้าหน้าที่ปศุสัตว์
  3. นักวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม
  4. ผู้บริหารสวนสัตว์หรือฟาร์มสัตว์
  5. นักพันธุศาสตร์
  • ทำงานในหน่วยงานภาครัฐ เช่น กรมปศุสัตว์  สำนักงานปศุสัตว์  และในสังกัดของเอกชน เช่น ฟาร์มปศุสัตว์  สวนสัตว์ โรงงานผลิตอาหารสัตว์ 
  • นักสัตวบาลส่วนใหญ่ทำงาน 5 วันต่อสัปดาห์ สัปดาห์ละ 40 ชั่วโมง บางที่อาจมีการทำงานแบบกะ ได้แก่ เช้า บ่าย ดึก หรือในวันหยุดกรณีที่มีเหตุเฝ้าระวัง เช่น สัตว์ท้องแก่ สัตว์ป่วย
  • การทำงานมักอยู่ในฟาร์ม หรือปศุสัตว์ ที่ห่างไกลบ้าน หรือต้องออกนอกตัวเมือง
  1. ความรู้เกี่ยวกับการบริหารจัดการฟาร์มปศุสัตว์และการเลี้ยงปศุสัตว์ เช่น โรคสัตว์ การคำนวณสูตรอาหารสัตว์ โภชนาการของสัตว์ประเภทสายพันธุ์ต่าง ๆ การจัดการโรงเรือน อุปกรณ์ และการวางแผนผังฟาร์ม
  2. ทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ที่เกี่ยวกับสัตว์
  3. ทักษะการสังเกต เพื่อสังเกตพฤติกรรมและลักษณะของสัตว์ที่อาจเปลี่ยนแปลงไป
  4. มีความรักสัตว์
  • ผลตอบแทนเริ่มต้นอยู่ที่ประมาณ 15,000 – 40,000 บาทต่อเดือน ขึ้นอยู่กับหน่วยงานที่สังกัด
  • สามารถบรรจุเข้ารับราชการในตำแหน่งเจ้าพนักงานสัตวบาล ประจำหน่วยงานของรัฐ เช่น กรมปศุสัตว์ 
  • การเติบโตในอาชีพ (Career Path) ของ “สัตวบาล” ในสายงานราชการ มีดังนี้
    • เจ้าพนักงานสัตวบาลปฏิบัติงาน
    • เจ้าพนักงานสัตวบาลชำนาญงาน
    • เจ้าพนักงานสัตวบาลอาวุโส
  • การเติบโตในอาชีพ (Career Path) ของ “สัตวบาล” ในสายงานเอกชน ขึ้นอยู่กับนโยบายของบริษัท โดยมักมีเส้นทางการเติบโตดังนี้
  • ผู้ช่วยสัตวบาล
  • พนักงานสัตวบาล
  • ผู้ช่วยผู้จัดการฟาร์ม
  • ผู้จัดการฟาร์ม 
  • ผู้จัดการฟาร์มระดับภาค (ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ)
  • อาชีพนักสัตวบาลสามารถประกอบธุรกิจส่วนตัว เช่น เป็นเจ้าของฟาร์มโคนม เจ้าของฟาร์มสุกร เป็นต้น
  • ผู้คนต้องการสัตว์เพื่อการอุปโภคบริโภคตลอดเวลา ทำให้เป็นอาชีพที่เป็นที่ต้องการอยู่เสมอ
  • ความยากและท้าทายของอาชีพ “สัตวบาล”  คือ 
    • สัตวบาลต้องทำงานกับสัตว์ที่มีพฤติกรรมที่ไม่คงที่ สื่อสารทำความเข้าใจได้ยาก ซึ่งสัตว์แต่ละชนิดมีพฤติกรรม ภาษาที่แตกต่างกัน ทำให้ต้องอาศัยการสังเกต รวมถึงต้องระมัดระวังในการดูแล และใช้ทักษะในการจัดการสูง
    • สัตวบาลต้องทำงานหนัก ต้องใกล้ชิดกับสัตว์ตลอดเวลา ต้องเผชิญกับสิ่งสกปรกและกลิ่นเหม็นจากมูล หรือกลิ่นของสัตว์
    • สัตวบาลต้องมีความพร้อมในการรับผิดชอบในสถานการณ์ที่ฉุกเฉินและต้องสามารถตัดสินใจและปฏิบัติอย่างเร่งด่วนได้
  • สิ่งที่เป็นความเสี่ยงของอาชีพนี้ คือ
    • อาจบาดเจ็บจากพฤติกรรมของสัตว์ที่ไม่มีความแน่นอน เช่น โดนกัด ข่วน ถีบ 
    • ต้องทำงานในสภาพแวดล้อมที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อ หรือโรคระบาดจากสัตว์
  • คลิป YouTube ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับสัตวบาล เช่น
    • Pasusart Channel. (2018, October 25). สัตวบาล (Animal Husbandry) คือใคร มาทำความรู้จักกัน | ปศุศาสตร์ นิวส์ [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=U8HAlmOZWTk
    • Pasusart Channel. (2021, August 19). เซลล์อาหารสัตว์ อีกหนึ่งอาชีพที่ “สัตวบาล” รุ่นใหม่เลือก | ปศุศาสตร์ นิวส์ [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=fxsYHo_05WY
  • คณะและมหาวิทยาลัยที่เปิดสอนในประเทศไทยที่เกี่ยวข้องกับการเตรียมเกี่ยวกับ “สัตวบาล”
  • มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ สาขาวิชาสัตววิทยา
  • มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ คณะเกษตรศาสตร์ สาขาวิชาพืชไร่ พืชสวน ปฐพีศาสตร์ สัตวบาล ฯลฯ
  • มหาวิทยาลัยทักษิณ คณะเทคโนโยลีและการพัฒนาชุมชน สาขาวิชาสัตวศาสตร์
  • มหาวิทยาลัยนครพนม คณะเกษตรและเทคโนโลยี สาขาวิชาสัตวศาสตร์
  • มหาวิทยาลัยพะเยา คณะเกษตรศาสตร์และทรัพยากรธรรมชาติ สาขาวิชาสัตวศาสตร์
  • มหาวิทยาลัยมหาสารคาม คณะเทคโนโลยี สาขาวิชาสัตวศาสตร์
  • มหาวิทยาลัยแม่โจ้ คณะสัตวศาสตร์และเทคโนโลยี สาขาวิชาสัตวศาสตร์
  • มหาวิทยาลัยศิลปากร คณะสัตวศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร สาขาวิชาสัตวศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร
  • มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ คณะทรัพยากรธรรมชาติ สาขาวิชาสัตวศาสตร์

มัธยมศึกษาตอนปลาย

  • สายวิทย์-คณิต *บางสถาบันรับสายนี้
  • สายศิลป์-คำนวณ *บางสถาบันรับสายนี้
  • สายศิลป์-ภาษา *บางสถาบันรับสายนี้
  • ปวช. หรือเทียบเท่า *บางสถาบันรับสายนี้

 

ปริญญาตรี เช่น

  • คณะเกษตร หรือคณะเกษตรศาสตร์ สาขาวิชาสัตวศาสตร์ 
  • คณะทรัพยากรธรรมชาติและอุตสาหกรรมเกษตร สาขาวิชาสัตวศาสตร์ 
  • คณะเทคโนโลยีและการพัฒนาชุมชน สาขาวิชาสัตวศาสตร์
  • สำนักวิชาเทคโนโลยีการเกษตร สาขาวิชาเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางสัตว์
  • คณะเกษตรและเทคโนโลยี สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตร แขนงวิชาสัตวศาสตร์
  • คณะเกษตรศาสตร์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สาขาวิชาสัตวศาสตร์และเทคโนโลยีอาหารสัตว์
  • สาขาวิชาเกษตรศาสตร์และสหกรณ์ แขนงวิชาการจัดการการเกษตร วิชาเอกการจัดการการผลิตสัตว์
  • คณะสัตวศาสตร์และเทคโนโลยี สาขาสัตวศาสตร์
  • คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร สาขาสัตวศาสตร์ 

 

ปริญญาโท เช่น

จบป.ตรี คณะวิทยาศาสตร์ เกี่ยวกับการเกษตรหรือสัตว์ หรือจบป.ตรี สาขาใดก็ได้ แต่ต้องศึกษาเกี่ยวกับ การบริหารจัดการฟาร์มปศุสัตว์และการเลี้ยงปศุสัตว์ ฝึกทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ที่เกี่ยวกับสัตว์ ฝึกทักษะการสังเกต เพื่อสังเกตพฤติกรรมและลักษณะของสัตว์ที่อาจเปลี่ยนแปลงไป เพิ่มเติม

 

  • คณะเกษตร  วิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาโภชนศาสตร์และเทคโนโลยีอาหารสัตว์ 
  • คณะเกษตรศาสตร์ วิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาสัตวศาสตร์
  • สำนักวิชาเทคโนโลยีการเกษตร วิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางสัตว์
  • คณะเกษตรศาสตร์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม วิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาสัตวศาสตร์
  • คณะทรัพยากรธรรมชาติ วิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาสัตวศาสตร์ 
  • คณะเทคโนโลยีการเกษตร วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสัตวศาสตร์เพื่ออุตสาหกรรม
  • สาขาวิชาเกษตรศาสตร์และสหกรณ์ เกษตรศาสตรมหาบัณฑิต วิชาเอกการจัดการทรัพยากรเกษตร กลุ่มวิชาการจัดการทรัพยากรเพื่อการผลิตสัตว์ 
  • คณะสัตวศาสตร์และเทคโนโลยีการเกษตร วิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาสัตวศาสตร์

 

ปริญญาเอก เช่น

  • คณะเกษตร ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาโภชนศาสตร์และเทคโนโลยีอาหารสัตว์
  • คณะเกษตรศาสตร์ ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาสัตวศาสตร์
  • สำนักวิชาเทคโนโลยีการเกษตร ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางสัตว์
  • คณะเกษตรศาสตร์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาสัตวศาสตร์

 

*ข้อมูล ณ ปี 2567

Animal Husbandry-Animal Care Supervisor https://job-descriptions.careerplanner.com/Animal-Husbandry-Animal-Care-Supervisor.cfm

https://a-chieve.org/content/career-content/career-category-9/career-content-100

Brands_Logo
Depa
X-twitter Youtube Line Instagram Tiktok

เมนู