ช่างซ่อมรถยนต์ EV 

BRAND'S BRAIN CAMP

ช่างซ่อมรถยนต์ EV 

ผู้ที่มีความรู้เฉพาะด้านในการดูแล บำรุงรักษา และซ่อมแซมรถยนต์ไฟฟ้า (Electric Vehicle) ซึ่งมีระบบการทำงานแตกต่างจากรถยนต์เครื่องยนต์สันดาป (ICE: Internal Combustion Engine)

ช่างซ่อมรถยนต์ EV
  • การวินิจฉัยและวิเคราะห์ปัญหา เพื่อหาสาเหตุและปัญหาที่เกิดขึ้น
  • การซ่อมแซมและบำรุงรักษา ปฏิบัติงานซ่อมแซมตามคู่มือและมาตรฐานของบริษัทผู้ผลิตรถยนต์อย่างเคร่งครัด
  • การทดสอบและประเมินผล เพื่อให้มั่นใจว่าปัญหาได้รับการแก้ไขแล้ว และรถสามารถใช้งานได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ 
  • จัดทำเอกสารและรายงานต่าง ๆ เช่น รายงานการซ่อม บันทึกประวัติการซ่อมบำรุงของรถแต่ละคันอย่างละเอียด เพื่อประโยชน์ในการติดตามงานและการรับประกัน 
  • ให้คำแนะนำแก่ลูกค้าเกี่ยวกับสภาพรถยนต์, การบำรุงรักษาที่เหมาะสม, และตอบข้อสงสัยเกี่ยวกับรถยนต์ EV
  1. รับรถเข้าระบบ พูดคุยกับลูกค้าอย่างละเอียดเพื่อทำความเข้าใจอาการผิดปกติที่เกิดขึ้น เช่น “ชาร์จไม่เข้า”, “เสียงดังจากมอเตอร์” พฤติกรรมการใช้งานของลูกค้า, หรือประวัติการซ่อมบำรุงที่ผ่านมาของรถ  
  2. ตรวจสอบเบื้องต้น ทำการตรวจเช็คสภาพรถยนต์ด้วยสายตา เช่น ร่องรอยความเสียหาย, การเชื่อมต่อสายชาร์จ, หรือสัญญาณเตือนบนแผงหน้าปัด
  3. ใช้เครื่องมือวินิจฉัย  เชื่อมต่อคอมพิวเตอร์เข้ากับระบบของรถยนต์ (OBD-II Port) เพื่ออ่านรหัสข้อผิดพลาด (DTC – Diagnostic Trouble Codes) และข้อมูลต่างๆ จากระบบคอมพิวเตอร์ของรถ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญในการระบุปัญหา
  4. วิเคราะห์ข้อมูล  ตรวจสอบข้อมูลจากเซ็นเซอร์ต่างๆ, สถานะการทำงานของระบบไฟฟ้าแรงดันสูง (High-Voltage System), แบตเตอรี่, มอเตอร์ไฟฟ้า, และชุดควบคุมกำลัง (PCU) เพื่อหาต้นตอของปัญหา
  5. ทดสอบระบบ  อาจมีการทดสอบการทำงานของระบบที่เกี่ยวข้อง เช่น ระบบชาร์จ, ระบบปรับอากาศ, หรือระบบเบรก เพื่อยืนยันการวินิจฉัย
  6. กำหนดแนวทางซ่อม  เมื่อวินิจฉัยปัญหาได้แล้ว ช่างจะวางแผนขั้นตอนการซ่อมแซมที่เหมาะสมที่สุด
  7. ซ่อมหรือเปลี่ยนอะไหล่ ถอดและเปลี่ยนแบตเตอรี่, มอเตอร์, อินเวอร์เตอร์, กล่องควบคุม ฯลฯ หรือหากมีการอัปเดตซอฟต์แวร์ (Firmware Update) ก็จะดำเนินการผ่านระบบ OTA หรืออุปกรณ์เฉพาะของศูนย์
  8. ประกอบและทดสอบหลังซ่อม ทดสอบการใช้งานจริง เช่น การชาร์จ, การเร่งความเร็ว, การเบรก, ระบบควบคุม ตรวจสอบความเรียบร้อยของงานซ่อม, ความสะอาด, และความปลอดภัยโดยรวมของรถยนต์ก่อนส่งมอบ
  9. จัดทำรายงาน  บันทึกรายละเอียดการซ่อม, ชิ้นส่วนที่เปลี่ยน, และค่าใช้จ่ายทั้งหมดในใบแจ้งซ่อม
  10. สรุปผลและส่งมอบรถ ชี้แจงรายละเอียดของปัญหาที่พบ, การแก้ไข, และให้คำแนะนำเกี่ยวกับการบำรุงรักษารถยนต์ EV ในอนาคตให้กับลูกค้า
  1. วิศวกรยานยนต์ 
  2. ช่างไฟฟ้าแรงสูง
  3. เจ้าหน้าที่บริการลูกค้า
  4. พนักงานคลังอะไหล่ 
  5. นักพัฒนาซอฟต์แวร์รถยนต์
  • สถานที่ทำงาน ส่วนใหญ่ทำงานในศูนย์บริการหรืออู่ซ่อมรถเฉพาะทาง EV  แต่ก็มีโอกาสทำงานในสถานที่อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับรถยนต์ไฟฟ้า  เช่น โรงงานผลิตรถยนต์ไฟฟ้า  / ชิ้นส่วน EV ในบางกรณี ช่าง EV อาจต้องเดินทางไปให้บริการซ่อมบำรุงนอกสถานที่ เช่น ที่บ้านลูกค้า หรือริมถนน หากรถยนต์ EV ไม่สามารถเคลื่อนที่ได้
  • เวลาทำงาน เวลาทำงานขึ้นอยู่กับนโยบายของแต่ละองค์กร โดยทั่วไปมักทำงานในเวลา 9.00 – 18.00 น. วันจันทร์ – ศุกร์​  หยุดวันเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ แต่ในบางกรณีอาจต้องทำงานล่วงเวลา วันหยุด เพราะอาจเกิดเหตุที่ลูกค้าต้องการซ่อมด่วน 
  1. ความรู้เฉพาะทางด้านรถยนต์ไฟฟ้า เช่น ความรู้เรื่องระบบไฟฟ้าแรงสูง แบตเตอรี่รถยนต์ไฟฟ้า ระบบชาร์จ
  2. ทักษะด้านอิเล็กทรอนิกส์และซอฟต์แวร์ เช่น สามารถอ่านและเข้าใจแผนผังวงจรไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ของรถยนต์ได้ สามารถใช้เครื่องมือวินิจฉัยเฉพาะทางของแต่ละแบรนด์ เพื่ออ่านค่าข้อมูล (Live Data), รหัสข้อผิดพลาด (DTCs), และทำการทดสอบระบบต่างๆ
  3. ทักษะการปฏิบัติงาน เช่น การซ่อมบำรุง การถอดประกอบ 
  4. ทักษะการแก้ปัญหา  สามารถวินิจฉัยและหาทางแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อนได้อย่างเป็นระบบ
  5. ทักษะการใช้เครื่องมือเฉพาะทาง เช่น เครื่องตรวจวัดแบตเตอรี่, อุปกรณ์วิเคราะห์มอเตอร์ ฯลฯ
  • ผลตอบแทน เงินเดือนขึ้นอยู่กับประสบการณ์ ความเชี่ยวชาญ และความรับผิดชอบ 
    • เงินเดือนเริ่มต้นประมาณ 13,000-18,000 บาท/เดือน 
    • สำหรับผู้มีประสบการณ์มากกว่า 3-5 ปี หรือทำงานในบริษัทใหญ่ อาจมีรายได้ 25,000 – 40,000 บาท/เดือน
    • ช่าง EV ที่มีประสบการณ์และความเชี่ยวชาญสูง มีใบรับรองเฉพาะทางจากแบรนด์รถยนต์ หรือสามารถวินิจฉัยและแก้ไขปัญหาซับซ้อนได้ จะมีรายได้สูงขึ้นอย่างมาก อาจอยู่ที่ 30,000 – 50,000 บาทต่อเดือน หรือบางรายที่เชี่ยวชาญเป็นพิเศษอาจถึง หลักแสนบาท ขึ้นอยู่กับบริษัทและภูมิภาค
  • โอกาสและการเติบโตของอาชีพช่างซ่อมรถยนต์ EV 
    • เติบโตในสายงาน สามารถเติบโตจากช่างเทคนิคไปสู่ตำแหน่ง หัวหน้าช่าง (Foreman), ผู้จัดการศูนย์บริการ (Service Manager), ผู้ฝึกสอนช่าง (Trainer), หรือแม้กระทั่งผู้เชี่ยวชาญด้านเทคนิคระดับภูมิภาค (Technical Expert/Specialist) ซึ่งมีรายได้และบทบาทความรับผิดชอบที่สูงขึ้น
    • สร้างธุรกิจของตนเอง เช่น เปิดอู่รับซ่อมเฉพาะรถ EV / เปิดศูนย์อบรมให้กับพนักงานหรือคนที่อยากเป็นช่าง 
    • ขาดแคลนบุคลากร บุคลากรที่มีความรู้และทักษะเฉพาะทางด้านรถยนต์ EV ยังมีจำนวนจำกัด ทำให้ช่าง EV เป็นที่ต้องการตัวสูงและมีโอกาสในการทำงานมาก
    • ความนิยมในรถ EV แนวโน้มการใช้รถยนต์ไฟฟ้าจะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในอนาคต ทำให้อาชีพช่าง EV มีความมั่นคงสูง และไม่ถูกทดแทนง่ายๆ ด้วยระบบอัตโนมัติทั้งหมด เนื่องจากยังคงต้องอาศัยทักษะการวินิจฉัยและแก้ปัญหาที่ซับซ้อน
  • ความท้าทายของอาชีพช่างซ่อมรถยนต์ EV
    • เทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงรวดเร็ว ต้องเรียนรู้และอัปเดตความรู้ด้านฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์อย่างสม่ำเสมอ
    • การทำงานกับระบบไฟฟ้าแรงดันสูงมีความเสี่ยงสูงต่ออันตรายร้ายแรง ต้องปฏิบัติตาม มาตรฐานความปลอดภัยสำหรับระบบไฟฟ้าแรงสูง (EV Safety Protocol) ช่างจึงต้องได้รับการฝึกอบรมเฉพาะทางด้านความปลอดภัยและปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด
    • เครื่องมือวินิจฉัยและอุปกรณ์เฉพาะทางสำหรับรถยนต์ EV มีราคาสูง และอาจต้องมีการลงทุนอย่างต่อเนื่องเพื่ออัปเดตให้ทันสมัย
    • ความซับซ้อนของระบบไฟฟ้าแรงสูง ต้องใช้ความระมัดระวังสูง และต้องปฏิบัติตามมาตรฐานความปลอดภัยอย่างเคร่งครัด เพราะหากทำงานผิดพลาดอาจก่อให้เกิดไฟฟ้าช็อตหรืออุบัติเหตุร้ายแรง
    • ขาดแคลนช่างที่มีทักษะเฉพาะด้าน ปัจจุบันมีช่างที่มีความรู้ด้าน EV น้อยกว่าความต้องการตลาด อาจมีการแข่งขันสูงกับช่างที่ผ่านการอบรมเฉพาะทางแล้ว
    • ความกดดันจากการรับผิดชอบสูง ต้องรับผิดชอบต่อความปลอดภัยของรถและผู้ใช้ ซึ่งเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด
  • ช่องทาง Youtube ที่เกี่ยวกับอาชีพ โปรดิวเซอร์พอดแคสต์
    • Welldone Guarantee. (2024, Dec 16) โอกาสทองอู่ซ่อมรถ EV ไทย!! ต้องปรับตัวยังไง? ทักษะและข้อจำกัดอะไรที่ต้องรู้? คุยกับกูรูและค่ายรถดัง[Video].https://www.youtube.com/watch?v=H5VZtRheE4Q _ 
    • Caption DIY. (2022, Aug 13). EV Shows EP.9 l ช่างซ่อมรถยนต์จะต้องปรับตัวอย่างไรกับการมาของรถยนต์ไฟฟ้า [Video]. https://www.youtube.com/watch?v=k9ojVnIosS8